Δεληγιανναίοι ή Τσαπαίοι

Μέτσοβο photo Margaret HasluckΗ βλάχικη οικογένεια των Δεληγιανναίων

Ο μεγαλύτερος των αδελφών « Τσαπαίων », Ιωάννης Δεληγιάννης, οπλαρχηγός του Μετσόβου, φέρεται να είναι ο καταγγείλας , κατά το έτος 1808, (όπως αναφέρει ο Αραβαντινός) στον Αλή-πασά, τον αείμνηστο Παπα-Θύμιο Βλαχάβα και τους   υπόλοιπους συνωμότες, όντας τότε προσκυνημένος. Είθιστο εκείνη τη μαύρη  περίοδο, όσοι έπαιρναν το χρίσμα του αρματολάρχη από τον Αλή-πασά, να είναι  προσκυνημένοι. Δολοφονήθηκε στα Γιάννενα το έτος 1827, από έναν Αλβανό προύχοντα, ο οποίος τον μισούσε για το θάνατο του ανεψιού του που είχε συμβεί στο Μέτσοβο, όταν ο Δεληγιάννης απέκρουσε τον Μπράχο Νεπράβιστα που οδηγούσε χιλιάδες ληστών   Αλβανών, λιποτακτών εκ Θεσσαλίας, που αποσκοπούσαν στην κατάληψη και λεηλασία της πόλεως του Μετσόβου.

Επιτέλους, Φως στη Βλάχικη Γλώσσα

Βλάχικη γλώσσαΗ προέλευση της Βλάχικης διαλέκτου ή γλώσσας (για κάποιους) έχει γίνει τα τελευταία χρόνια αντικείμενο έντονης διαμάχης και πεδίο πάνω στο οποίο κάποιοι κύκλοι του εσωτερικού και του εξωτερικού στηρίζουν πολιτικές διεκδικήσεις εις βάρος της Ελλάδος. Κι αυτό παραβλέποντας άλλους ουσιώδεις παράγοντες της ζωής των Ελληνόβλαχων όπως τα ήθη κι έθιμα, τους χορούς, τα τραγούδια, την μουσική, την τέχνη και εν γένει τον αρχαιοελληνικό πολιτισμός τους. Μέχρι τώρα απέμενε μόνο το γλωσσικό θέμα ως βασικό επιχείρημα των εχθρών του Έθνους μας για την κατάταξη των Αρμάνων - Βλάχων σε μειονότητα. Κι αυτό φυσικά έχει επιτευχθεί, δυστυχώς, και με την ψήφο των Ελλήνων Ευρωβουλευτών (!!), το 1998 στην Ευρωβουλή (οδηγία 1033 – Ντε Μπουίκ).

Οι Βλάχοι της Μαγνησίας

ΟΙ ΒΛΑΧΟΙ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Πρόκειται για ένα βιβλίο καρπό της συνεργασίας των τριών βλάχικων συλλόγων του νομού Μαγνησίας (Αλμυρού, Βελεστίνου και Σέσκλου) με σκοπό την καταγραφή της ιστορίας, της λαογραφίας και του πολιτισμού των Βλαχόφωνων Ελλήνων της Μαγνησίας. Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο ενότητες, (Περιβολιωτών και Αρβανιτόβλαχων), και στις 200 σελίδες του γίνεται μία ιστορική αναδρομή στις πατρογονικές εστίες των Αρβανιτόβλαχων-Φρασεριωτών και των Περιβολιωτών Βλάχων, στα έθιμα και τις δοξασίες τους, στο μοναδικό στην Ευρώπη μουσικολογικά πολυφωνικό τραγούδι, στα παραδοσιακά τους επαγγέλματα, τον παραδοσιακό βλάχικο γάμο κλπ. Εξαιρετικά σημαντική είναι επίσης η δημοσίευση περίπου 250 φωτογραφιών οι περισσότερες από τις οποίες είναι αδημοσίευτες και εκτείνονται χρονολογικά από το 1886 έως τα νεώτερα χρόνια.

Τη συγγραφή του βιβλίου είχαν οι Δημήτρης Τσούτσας  και Σπύρος Φορφόλιας  για την ενότητα των Αρβανιτόβλαχων-Φρασεριωτών και οι Γιώργος Σαββανάκης, Στέργιος Σιουμουρέκης και Νίκη Αλεξίου για την ενότητα των Βλάχων της περιοχής Βελεστίνου.

Καλοχώρι και Χειμάδι Λαρισας

Το σχολείο του καλοχωρίουΤο Καλοχώρι Λάρισας (παλιότερη ονομασία Τόιβασι ή Ορτά) στο οποίο υπάγεται και το δημοτικό διαμέρισμα του Χειμαδίου (παλιότερη ονομασία Σουφλάρ). Είναι χτισμένα σε υψόμετρο με αυτό του Νέσσωνα και ο πληθυσμός δεν ξεπερνά τους 1000 κατοίκους που ασχολούνται κυρίως με την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Το Καλοχώρι και το Χειμάδι κατοικούνται από Βλάχους που έλκουν την καταγωγή τους από το Περιβόλι των Γρεβενών. Πέριξ του Καλοχωρίου εντοπίσθηκαν ευρήματα Νεολιθικής εποχής και της Εποχής του Χαλκού. Ο Νικόλαος Γεωργιάδης στο βιβλίο του «Θεσσαλία» αναφέρει ότι στα τέλη του 19ου αιώνα επάνω στο βουνό Χασάμπαλη σώζονταν θεμέλια περίβολου και σπιτιών και στα νότια του ορεινού όγκου σκαλοπάτια λαξευμένα στην πλαγιά για ευκολότερη κατάβαση.

Αναζήτηση