Μια εισαγωγή για τους βλάχους της Αλβανίας

Η Μοσχόπολη του 1767 (από παλαιά γκραβούρα της εποχής)Σήμερα οι βλάχοι είναι σκορπισμένοι σε πολλές περιοχές της Αλβανίας. Τους βρίσκουμε στις πόλεις όπως τα Τίρανα, Δυρράχιο, Καβάγια, Ελμπασάνι, Μπεράτι, Αυλώνα, Φίερι, Λιούσνια, Κορυτσά, Πόγραδετς, Πρεμετή, Αργυρόκαστρο, Αγία Σαράντα, και σε πολλά χωριά γύρω απο αυτές της πόλεις.
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι βλάχοι σε αυτά τα μέρη ίδρυσαν οικισμούς ιστορικά μόνο στο νότο της Εγνατίας οδόυ. Δεν γνωρίζουμε αν υπήρχανε ποτέ βλάχικοι οικισμοί στο βόρειο μέρος της Αλβανίας, εκτός από ομάδες που ασχολούνταν με εμπόριο.

Η διασπορά και οι αποικίες των Γραμμουστιάνων

Η Οικογένεια του Μεγαλοτσέλιγκα Χατζηστέργιου Χατζόπουλου - Γράμμουστα 1903Αξίζει να αναφερθούν, έστω και επιγραμματικά, οι οικισμοί και οι καλυβικές εγκαταστάσεις που συνοίκησαν ή δημιούργησαν από μόνοι τους οι Γραμμουστιάνοι, δίχως όμως να μπορούμε να τις χρονολογήσουμε με απόλυτη ακρίβεια, καθώς τα κύματα των εξόδων αλληλοδιαδέχτηκαν το ένα το άλλο.
Γραμμουστιάνικα φαλκάρια είχαν κάνει την εμφάνισή τους στο Κρούσοβο και την περιοχή του, προς αναζήτηση θερινών βοσκών, πριν από την εγκατάσταση σε αυτό των εδραίων Νικολιτσιάνων. Αρχικά, όταν το Κρούσοβο μεταμορφωνόταν σε οικισμό με εδραίο βλάχικο πληθυσμό, οι Γραμμουστιάνοι κατοικούσαν σε αυτό μόνο τη θερινή περίοδο. Αργότερα και κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, εγκαταλείποντας τη νομαδοκτηνοτροφία, εγκαταστάθηκαν οριστικά στο Κρούσοβο.

Πολιτιστικός Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Σιδηροκάστρου

Οι απόγονοι των Γραμμουστιάνων βλάχων της περιοχής Σιδηροκάστρου ίδρυσαν στο Σιδηρόκαστρο το 1990 τον Πολιτιστικό Λαογραφικό Σύλλογο Βλάχων. Ο Σύλλογος αριθμεί γύρω στα 300 μέλη και έχει στο ενεργητικό του τέσσερα χορευτικά τμήματα με 100 χορευτές, καλύπτοντας όλες σχεδόν τις ηλικίες, έτσι ώστε να δραστηριοποιούνται τα μέλη και οι φίλοι που το επιθυμούν, συμμετέχοντας σε όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Το χορευτικό τμήμα των ενηλίκων αποτελεί μια άλλη πολιτιστική διάσταση, επικεντρώνοντας το έργο του στην αναβίωση των εθίμων και την καταγραφή των βλάχικων τραγουδιών, δημιουργώντας έτσι νέα ερείσματα σε μια άλλη κοινωνική ομάδα, όπως είναι οι ενήλικες.

Αναπαράσταση Βλάχικου Γάμου

Tην εκδήλωση διοργάνωσε η Αδελφότητα Σκλιβανιτών Ιωαννίνων σε συνεργασία με το Σύλλογο Βλάχων Ν. Σερρών "Γεωργάκης Ολύμπιος" και καλύφθηκε από την κρατική Τηλεόραση ΕΡΤ τον Αυγουστο 2000.
Τα γυρίσματα έγιναν στο σπίτι της οικογ. Ιωάννου Παππά-Σέβου στην Σκλίβανη Ξηροβουνίου Νομού Ιωαννίνων.
Ήταν μια πραγματικά πολύ όμορφη προσπάθεια και αξίζει μια μικρή παρουσίαση της.

 

Αναζήτηση