Διασπορά των Βλάχων

Τον Φεβρουάριο του 1184 εκδόθηκε από τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Α΄ Κομνηνό (1183-1185) «πρόσταξις»², στην οποία περιέχονται σαφείς μαρτυρίες για την παρουσία βλάχικου στοιχείου στο θέμα Μογλενών.

Η εγκατάσταση και η παρουσία των αλλόγλωσσων Βλάχων στη Βοιωτία δεν έχει ερευνηθεί (ιστορικά, κοινωνικά, πολιτισμικά) στο βαθμό που θα έπρεπε και αυτό γιατί είτε υπήρξε ισχνή και διάσπαρτη πληθυσμιακά, είτε γιατί επισκιάστηκε από την εγκατάσταση και το επιστημονικό ενδιαφέρον για αυτήν άλλων εθνοπολιτισμικών ομάδων, όπως των Αρβανιτών και των Σαρακατσάνων, είτε γιατί ενσωματώθηκαν γρήγορα με το τοπικό στοιχείο.

Ως Βλάχοι αναφέρεται ένας λαός, ο οποίος χρησιμοποιούσε μια ρομανική (λατινογενή) γλώσσα, και εξαιτίας αυτής και του ονόματός της προκαλούσε πολλά ερωτήματα για την προέλευσή του.

Τον 4ο π.Χ. αιώνα η περιοχή της Πελαγονίας εξαπλώθηκε στη Λυγκηστίδα, η οποία έφθανε νότια της Φλώρινας, στα υψώματα που χωρίζουν τη Λυγκηστίδα από την Εορδαία.