Στην επαρχιακή οδό Κηπίνας Καλαρρυτών βρίσκεται ένα θαυμαστό μνημείο της ορθοδοξίας εδώ και αιώνες. Η ιερά μονή Κηπίνας.
Κατά τον Σεραφείμ Ξενόπουλο ή Βυζάντιο, Μητροπολίτη Άρτας , η μονή Κηπίνας οικοδομήθηκε το 1212 (Δοκίμιον ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης, σελ. 31).
Η μονή οφείλει το όνομά της πιθανόν στους κήπους που καλλιεργούσαν οι μοναχοί κάτω από αυτήν και από το μοναστήρι πήρε το όνομά του και ο ομώνυμος συνοικισμός ¨Κηπίνα¨στα όρια του οποίου βρίσκεται η μονή.
Υπάγεται στην πνευματική δικαιοδοσία της ιεράς μητρόπολης Ιωαννίνων και είναι μετόχι της Ιεράς Μονής Γενεσίου της Θεοτόκου Τσούκας, με Ηγούμενο τον Αρχιμανδρίτη Φιλόθεο Δέδε.

Σας προσκαλούμε στην Ενημερωτική Ημερίδα «Ελλάς - Η Πατρίδα των Βλαχων» που θα πραγματοποιηθεί την  Τετάρτη  20 Οκτωβρίου 2010 και ώρα 18:00-20:00 μ.μ. στο Συνεδριακό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος
στα Μελισιάτικα Μαγνησίας.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
1. Υποδοχή συμμετεχόντων από τους οργανωτές
2. Την ημερίδα θα προλογίσει ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος
3. 1ος ομιλητής  κ. Μιχαήλ Μαγειρίας  πρόεδρος  Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων  Βλάχων
4. 2ος ομιλητής  κ. Αχιλλέας  Γ. Λαζάρου καθηγητής Ρομανιστής - Βαλκανολόγος
5. 3ος ομιλητής  κ. Μιχαήλ Τρίτος  καθηγητής Ιστορικός - Κοσμήτορας του τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας  της Θεολογικής Σχολής  Α.Π.Θ.

Η 21η  Ιουνίου του 1913 αποτέλεσε ορόσημο για τη Μακεδονία  αφού μετά την ομώνυμη νικηφόρα σφοδρή μάχη του ελληνικού στρατού κατά των Βουλγάρων στον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο, απελευθερώνεται όχι μόνο η πόλη του Κιλκίς αλλά ταυτόχρονα δέχονται  σημαντικότατο πλήγμα οι βουλγαρικές διεκδικήσεις επί της ελληνικής Μακεδονίας.

Ένα περίπου μήνα αργότερα, στις 28 Ιουλίου του 1913, στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας μια άλλη μάχη δίνονταν, διπλωματική αυτή τη φορά, η οποία θα καθόριζε και τη τύχη της Μακεδονίας  που γεωγραφικά θα φθάσει έως και το Νέστο ποταμό. Πρωταγωνιστές αυτής  της μάχης εκτός των Βουλγάρων, Σέρβων και Ρουμάνων,(οι οποίοι φιλοξενούσαν και τη συνδιάσκεψη) στο μεν προσκήνιο, ο τότε πρωθυπουργός και αρχηγός της ελληνικής διπλωματικής αποστολής Ελευθέριος Βενιζέλος, στο δε παρασκήνιο ένας ελληνόβλαχος από το ηρωικό Κρούσοβο [1], ιστορικό προπύργιο του βλαχόφωνου ελληνισμού  στη Πελαγονία της σημερινής Π.Γ.Δ.Μ.

Τα έθιμά του τοκετού και της γέννας  που θα περιγράψουμε αφορούν  τους βλαχόφωνους Έλληνες  με  μόνιμη εγκατάσταση.
Η έγκυος γυναίκα (γκριάου μπλιάρι) φροντίζονταν  καλά από κάθε άποψη, ιδιαίτερα από άποψη καθαριότητας. Δεν τη έβαζαν και ούτε την άφηναν να κάνει βαριές δουλειές. Όταν φαίνονταν καθαρά η εγκυμοσύνη, την επισκέπτονταν συγγένισσες και γυναίκες της γειτονιάς, οι οποίες ήταν  πάντα προσεκτικές και στις συζητήσεις(απέφευγαν να μιλάνε για κακές γέννες και για αποβολές).
Οι Βλάχοι ποτέ δεν ρωτούσαν να μάθουν την ημερομηνία που αναμένονταν η γέννηση. Κρατιόνταν μάλιστα με απόλυτη μυστικότητα η ημερομηνία γέννησης, από φόβο μην υποφέρει η έγκυος στη γέννα.