Ένα παλιό παραμύθι μας θυμίζει ο Νίκος Καψάλης στην εφημερίδα του Εξωραϊστικού Συλλόγου ΛΙΒΑΔΙ (Μάρτιος 2006). Το μεταφέρει όπως το θυμάται απ τον παππού του.
Αβιά κάπου Κόλα; (Είχε κεφάλι ο Κόλας-Νίκος)
Κάποτε το μεγαλύτερο κομμάτι του λιβαδιώτικου κάμπου ήτανε δάσος δρυός. Στην κουφάλα μιας τεράστιας βελανιδιάς και σε ύψος 3-4 μέτρων είχε κάνει την φωλιά της μια μεγάλη αρκούδα (ούρσα).
Τα πρώτα χρόνια ζούσε ειρηνικά με τους γύρω κτηνοτρόφους, χωρίς να κάνει ζημιές σε ανθρώπους και ζώα. Όμως κάτι συνέβη και η αρκούδα αγρίεψε και σκότωνε πρόβατα και μουλάρια.
Οι Λιβαδιώτες θορυβήθηκαν. Οι αναφορές στον πρόεδρο (μουχτάρη) και στους προύχοντες για ζημιές, ήταν καθημερινές.
Συνήλθαν, λοιπόν, οι άρχοντες του χωριού (μουχτάρλου-πρόεδρος, πρέφτουλου παπάς, δημογέροντες) σε σύσκεψη, για την αντιμετώπιση της αρκούδας.
- Πρίντι σι β/τ/μ(αε)μου ούρσα! (πρέπει να σκοτώσουμε την αρκούδα!), ήταν το συμπέρασμα.
- Πρίντι, αλλά κούμου; (πρέπει, αλλά πώς;)
- Ούρσα τ’ πρ/ντζου σι ντούτσι τ’ σόμνου! Βα ιαλί/ν ουνου ντι νόι σβα ου τάλι κου χ/ντζάρλου! Νταπόια βα ου ακά/τσ ντι ουρέκλι. Αλάν/τζ βα τρά/γκ φούνια τσι βα ουάρι λιγκά/τ ντι μέση, σβα ου ατσέμου μπ/ζάρι. (Η αρκούδα το μεσημέρι πάει για ύπνο. Θα ανέβει ένας από εμάς και θα τη κόψει με το χαντζάρι. Μετά θα την πιάσει από τα αυτιά. Οι άλλοι θα τραβήξουν το σκοινί που θα ’χει περάσει ο εκτελεστής στη μέση του και θα την πάμε στην πλατεία).
- Ακάρι βα ου βα/τ/μ;
- Κόλα, ατσέλου ιάστι μπαμπατζιάνου.(Ποιός θα τη σκοτώσει; Ο Κόλας (Νίκος)! Μόνο αυτός είναι ικανός).
Φωνάζουν τον Νίκο, τον εμψυχώνουν, τον παινεύουν, του εξηγούν τι πρέπει να κάνει... Κολακευμένος, αν και φοβάται, ο Κόλας λέει το ναι!.
Την επομένη, όλοι σχεδόν οι άνδρες του χωριού, έχουν ακροβολιστεί στο δάσος γύρω απ’ τη μεγάλη βελανιδιά! Η αρκούδα σε λίγο επιστρέφει και ανεβαίνει στη φωλιά της αργά-αργά.
Μετά από λίγο ο Κόλας ανεβαίνει πάνω στο δέντρο.
Το σύνθημα ότι η αποστολή τελείωσε είναι το χτύπημα των ποδιών του!.
Και να! Σε λίγο ο Κόλας χτυπά τα πόδια! Τραβούν οι άλλοι το σχοινί. Έρχεται ο Κόλας, αλλά... ακέφαλος!
Νέα σύσκεψη τώρα, για το ποιος θα ανακοινώσει το γεγονός στην Τσιαλκόλα (γυναίκα του Νίκου).
Μετά από συνοπτικές διαδικασίες επικρατεί η άποψη:
- Μουχτάρλου, ακάρι άλτου; (Ο πρόεδρος ποιος, άλλος;)
Ξεκινάει λοιπόν ο πρόεδρος και πηγαίνει στο σπίτι του Κόλα. Βρίσκει τη γυναίκα να σκουπίζει την αυλή και μετά το καλημέρισμα γίνεται ο εξής διάλογος:
ΜΟΥΧΤΑΡΗΣ: Μο Τσιαλκόλα. νου ντζ/τσι; Αβιά κάπου Κόλα; ( Καλέ Κόλαινα. Δε μου λές; Είχε κεφάλι ο Κόλας;)
ΤΣΙΑΛΚΟΛΑ: (Αφού σκέφτεται λίγο) Στίου σιόου λάε, κα μίντι ντι μγκιάρι, κάθι Πάστι λουά φέσι νουάου. Φ(αε)/ρ κάπου σι ιαρά; (Ξέρω κι εγώ καημένε, σαν μυαλό γυναίκας, κάθε Πάσχα αγόραζε καινούριο φέσι, Χωρίς κεφάλι να ήταν;)
Τι απέγινε η αρκούδα δε γνωρίζουμε.
Νίκος Καψάλης
πηγή: Βλαχολείβαδο του Ολύμπου
Στη φωτογραφία (που ανακάλυψε ο Σταύρος Καρανίκας) μπροστά αριστερά διακρίνεται ο μπάρμπα Σάκης Καψάλης