Επιστημονικά ανακοινώθηκε ότι το Μαντείο της Δωδώνης από την πανάρχαια εποχή ακτινοβολούσε στη χερσόνησο του Αίμου, δηλαδή στα Βαλκάνια, και ευρύτερα στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου και ακαδημαϊκός E . Condurachiμεταπολεμικά προσκλήθηκε στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας, όπου οργανώθηκε διεθνές συνέδριο προς τιμήν του Κροάτη ακαδημαϊκού G . Novak, και ανέπτυξε το θέμα «Η Δωδώνη και οι σχέσεις με τον Βαλκανικό κόσμο». Αρχικά ανέφερε ότι ιδρυτής του μαντείου είναι ο Δευκαλίων, ο πατέρας του Ελληνος, του οποίου το όνομα καθιερώθηκε ως εθνώνυμο, υπαρκτό από τότε Ελλάς, η δε γλώσσα ελληνική τόσο επιτόπια όσο και στην ξενιτειά, όπως ενωρίς σαφέστατα αποφάνθηκαν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Σορβόννης Jean Berard και ο Ιταλός Antonio Antinorio, ενδιάμεσα δε ο καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μιχαήλ Σακελλαρίου.

Όταν επιχειρούμε να ερμηνεύσουμε το σήμερα και να ψηλαφίσουμε το βασικό περίγραμμα δυνάμεων ή ρευμάτων, που επηρεάζουν ή και καθορίζουν τις μεσοπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες εξελίξεις σε κάποια τμήματα της «γηραιάς ηπείρου», όπως η Βαλκανική Χερσόνησος, αντιλαμβανόμαστε αμέσως την έφεση σύγχρονων Ευρωπαίων και Αμερικανών ιστορικών ή πολιτικών αναλυτών, να αναδεικνύουν -σχεδόν ομόφωνα- τα «φαντάσματα», ως πρωταγωνιστές της νέας εποχής.
Από τα «βαλκανικά φαντάσματα», που ιχνογραφούσε –ακόμη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990- ο Robert Kaplan, [στο έργο του: “Balkan Ghosts” («Τα φαντάσματα των Βαλκανίων»)], μέχρι τα «φαντάσματα της Θεσσαλονίκης», της πόλης των φαντασμάτων, κατά τον Μark Μazower [στο δικό του έργο :“SALONICA-city of ghosts” (christians,muslims and jews, 1430-1950)] , οι σύγχρονοι εφευρέτες ή κυνηγοί φαντασμάτων, περιγράφουν τον κόσμο μας, τα Βαλκάνια του 21^ου αιώνα, με χρώματα που μοιάζουν «με εκείνα που κυριαρχούσαν στις παραμονές της έναρξης του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου» ¹ . 

Ένα ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ για τη δράση των κατοίκων της υπαίθρου κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Το ντοκιμαντέρ αυτό εξιστορεί τα γεγονότα έτσι όπως τα έζησε ο κος Γιώργος Οικονόμου από το βλαχοχώρι Βρυσοχώρι Ζαγορίου, κατά την εισβολή των Ιταλικών δυνάμεων στον πόλεμο του 1940. Συγκλονιστική αφήγηση των γεγονότων εκείνης της περιόδου που έλαβαν χώρα στην περιοχή της Κόνιτσας και τα χωρία πέριξ της επαρχία της, από έναν πολεμιστή, από έναν Έλληνα στρατιώτη, που έδωσε τα πάντα για να μην πατήσει στην Ελλάδα το πόδι κανενός ξένου κατακτητή.
Κατά τις πρώτες μέρες της ιταλικής εισβολής, οι κάτοικοι των ορεινών χωριών της Ηπείρου αντιμετώπισαν αποτελεσματικά τα εχθρικά στρατεύματα, αποτρέποντας την προέλασή τους. Διέθεταν ένα σημαντικό πλεονέκτημα: Καθώς ήταν γεωργοί και κτηνοτρόφοι, γνώριζαν τον τόπο τους σπιθαμή προς σπιθαμή. Το ντοκιμαντέρ διερευνά τους όρους και τις προϋποθέσεις που οδήγησαν στην κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και στην ευρεία συμμετοχή των κατοίκων, με σκοπό την απόκρουση της επίθεσης. 

Χωμένη και χαμένη στις δασοσκέπαστες βορινές πλαγιές του Σμόλικα, σε υψόμετρο 1360 μέτρων και σ’ απόσταση 42 χιλιομέτρων από την Κόνιτσα, η Φούρκα είναι το χωριό που «έζησε» περισσότερο ίσως από οποιοδήποτε άλλο, την εποποιία του αποσπάσματος της Πίνδου και τη συντριβή της φημισμένης Μεραρχίας των Ιταλών αλπινιστών Τζούλια στον πόλεμο του 40.
Αποκομμένο ουσιαστικά το μικρό χωριό απ’ τον υπόλοιπο κόσμο, μ’ όλη την ύπαρξη ενός πανάθλιου αμαξόδρομου που το δένει τον καιρό της καλοσύνης με το Κεράσοβο, μ’ ένα ψυχομέτρι από μεσοκαιρίτες και γέροντες που δε φτάνουν μήτε στους εκατό, ζει τη δική του σιωπηλή και στερημένη απ’ τ’ αγαθά του πολιτισμού ζωή κι αφουγκράζεται με τις ώρες τους απόηχους της πρόσφατης δόξας του. Της δόξας που κέρδισε τις πρώτες μέρες του πολέμου του 40, όταν ανυποψίαστο γίνονταν το επίκεντρο της μεγάλης μάχης της Πίνδου, δόξας για την οποία και τιμήθηκε απ’ το Έθνος με τον Πολεμικό Σταυρό, τιμή που σπάνια απονέμεται σε χωριό για το σύνολο των εθνικών του υπηρεσιών.