Οικονομία, επαγγέλματα, θρησκεία, εκκλησιαστικά μνημεία κ.α
Τα κατάστιχα των λογαριασμών της οικογένειας των Κωλέττη, καθώς και τα δεκάδες δικαιοπρακτικά έγγραφα που εμπεριέχονται στα Αρχεία του Ιωάννη Κωλέττη, ζωντανεύουν τον κόσμο των μικρών δοσοληψιών, του καθημερινού «δούναι» και «λαβείν» στο Συρράκο των αρχών του 19ου αιώνα.
Η Πίνδος δικαιώνει όσους την είπαν «ουρανογείτονα». Κάθε επίσκεψη είναι και μια συνομιλία με έναν άλλο κόσμο.
Στα απότομα και απόκρημνα αντερείσματα των δυτικών πλευρών της Πίνδου, πάνω σε βράχους κοφτερούς και άγριους, που κάνουν το ανέβασμα εξαιρετικά δύσκολο κι επικίνδυνο, βρίσκεται σκαρφαλωμένο το χωριό των Καλαρρυτών.
Η ιστορία της οικογένειας Δουρούτη αποτελεί ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα της ελληνικής εμπορικής διασποράς στο πρώτο μισό του 19ου αι. 1
Το «ρουφέτι τον αγογιάτον»
Στο παλιό κατάστιχο της «Ζωοδόχου Πηγής», ενός μικρού μοναστηριού στα νότια του Μετσόβου, επισημάναμε την παρακάτω καταγραφή: «1707 απριλίου 22 σίν θεο άγιο ηδού γράφομε τά όσα έδοσαν τό ρουφέτι τον αγογιάτον [1] και σίμερον τά γράφομε τα οσα εδοσεν ο καθένας και τα γράφομε τα ονόματα στίν πρόθεσι να φανουν ».
Χρειάστηκε να περάσουν πάνω από 150 χρόνια από τότε που ο W. Μ. Leake (1835) πέρασε από το Συρράκο και τους Καλαρρύτες και περιέγραψε με θαυμασμό αυτά τα δίδυμα βλαχοχώρια, ώστε να ασχοληθούν οι επιστήμονες με τη μελέτη του Συρράκου.