Μια εισαγωγή για τους βλάχους της Αλβανίας

Η Μοσχόπολη του 1767 (από παλαιά γκραβούρα της εποχής)Σήμερα οι βλάχοι είναι σκορπισμένοι σε πολλές περιοχές της Αλβανίας. Τους βρίσκουμε στις πόλεις όπως τα Τίρανα, Δυρράχιο, Καβάγια, Ελμπασάνι, Μπεράτι, Αυλώνα, Φίερι, Λιούσνια, Κορυτσά, Πόγραδετς, Πρεμετή, Αργυρόκαστρο, Αγία Σαράντα, και σε πολλά χωριά γύρω απο αυτές της πόλεις.
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι βλάχοι σε αυτά τα μέρη ίδρυσαν οικισμούς ιστορικά μόνο στο νότο της Εγνατίας οδόυ. Δεν γνωρίζουμε αν υπήρχανε ποτέ βλάχικοι οικισμοί στο βόρειο μέρος της Αλβανίας, εκτός από ομάδες που ασχολούνταν με εμπόριο.

 Τους βλάχους της Αλβανίας, με βάσει τα ιστορικά στοιχεία τους, μπορούμε να τους χωρίσουμε σε τρεις ομάδες:

Η ομάδα της Μουζακιάς. Είναι η μεγαλύτερη ομάδα των βλάχων της Αλβανίας. Γεωγραφικά εξαπλώνετε από την Αυλώνα στο νότο μέχρι το Δυρράχιο στο βόρα, από τη Δυβιάκα της Αδριατικής μέχρι το Μπεράτι προς Ανατολή.

Η ομάδα της Μοσχόπολης. Το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτή την ομάδα κατοικεί στην πόλη της Κορυτσάς. Η πρωτεύουσα των βλάχων και της ελληνικής κουλτούρας στα χρόνια της τουρκοκρατίας, η μεγάλη Μοσχόπολη των 60 χιλιάδων κατοίκων, σήμερα είναι ένα μικρό χωριό. Σε αυτή την ομάδα ανήκουν τα γνωστά χωριά, όπως Πλεάσα, Γράμποβο, Σίπσκα, Λάγκα.

Η ομάδα της Κολόνιας και του Νταγκλί, που τους ονομάζουν και φαρσαριώτες, αρά, η ποιο σωστή ονομασία για την ομάδα αυτή θα ήταν «βλάχοι Ηπειρώτες». Σε αυτή την ομάδα ανήκουν οι βλάχοι της Πρεμετής, Αργυροκάστρου, Δέλβινου και Αγ. Σαράντα. Τα βλαχόφωνα χωριά της περιοχής μας, τα συναντούμε από τα χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας, όπως τα χωριά Χοτόβα και Σούχα.

Οι δύο μεγάλοι ευεργέτες της Ελλάδας από την περιοχή μας, ο Κωνσταντίνος Ζιάπας από Λάμποβο και ο Απόστολος Αρσάκης από το Χότοβο είναι βλαχόφωνοι. Και ο Κολοκοτρώνης πιθανόν να είναι βλαχόφωνος από το χωριό Ζάρκανη της Πρεμετής.

 

Αναζήτηση