Αυτό το λεύκωμα αποτελεί την εκπλήρωση ενός χρέους απέναντι σε αυτούς που έζησαν στον τόπο μας και δεν υπάρχουν πια, στους συγχωριανούς μας που έφυγαν, σε αυτούς που κατοικούν στο χωριό, αλλά και σε αυτούς που θέλουν να το γνωρίσουν.
Προχωρήσαμε στην προβολή του χωριού μας, ανοίγοντας ένα παράθυρο στον κόσμο, για να συμβάλλουμε με αυτόν τον τρόπο στην προσπάθεια διάδοσης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, και ταυτότητας του χωριού. Όλοι μας, αυτοί που μείναμε στο χωριό και αυτοί που το αγαπάμε, οφείλουμε να το φροντίσουμε, να συνειδητοποιήσουμε την αξία του, να σεβαστούμε την ιστορία του και να διατηρήσουμε τον χαρακτήρα του.
Ελπίζουμε ότι την πρωτοβουλία μας θα την αγκαλιάσουν όλοι οι Κλεισουριώτες και θα συμβάλλουν στην διατήρηση και διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς της ιδιαίτερης πατρίδας μας αλλά και στην αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, για να μη θρηνήσουν τα παιδιά μας το χαμό σημαντικών μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς που ποτέ δε θα γνωρίσουν επειδή δεν σταθήκαμε στο ύψος μας.
Οφείλουμε επίσης να εκφράσουμε τις ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μας στον συγχωριανό μας κ. Νικόλαο Δ. Σιώκη, διότι μας παρείχε τα ιστορικά κείμενα και το φωτογραφικό υλικό στα οποία στηρίχτηκε ο κορμός του λευκώματος μας. Για να το αποκτήσετε επικοινωνήστε στο παρακάτω
Βιβλιοπαρουσιάσεις
Ένα αξιόλογο πολιτισμικό υλικό το οποίο αποτυπώνει την Σαμαρίνα στις αρχές του προηγούμενου αιώνα (1911-1913) μέσα απο τον φωτογραφικό φακό των δύο Άγγλων περιηγητών Wace και Thompson, οι οποίοι την επισκέφτηκαν κατά τις αναφερόμενες χρονολογίες, εκδόθηκε απο τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σαμαρίνας. Περιλαμβάνει ένα σύνολο 180 περίπου φωτογραφιών διαφόρων δραστηριοτήτων των κατοίκων της Σαμαρίνας τυπωμένο σε μια πανέμορφη έκδοση που προλογίζει ο κ. Αχιλλέας Λαζάρου.
Το λεύκωμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Σαμαρίνας "Η Σαμαρίνα μέσα απο τον φακό των Wace & Thompson " διατίθεται στα βιβλιοπωλεία "ΠΑΙΔΕΙΑ" και απο τον Πολιτιστικό Σύλλογο στο τηλ. 6973722830
ISBN 978-960-89924-0-5
ISBN 13 9789608992405
Μία ενδιαφέρουσα μελέτη που αφορά την «Βλάχικη γλώσσα, ή το Ελληνοβλαχικό Ιδίωμα» , όπως το ονομάζει ό ίδιος, μας καταθέτει ο Λεωνίδας Ζ. Τζημοζιώγας.
Το πόνημα αυτό , αν και απόλυτα γλωσσικό, λεξιλογικό, είναι απότοκο πόνου μη επαγγελματία φιλολόγου, αλλά πολιτικού μηχανικού Τ.Ε, στο οποίο όμως αποτυπώνεται η φιλομάθεια του και η διατριβή του με την ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία, αλλά και η « ενδεδειγμένη και άκρως επωφελής γλωσσομάθεια του μαζί με την χρήση βοηθημάτων, που αγνοούνται ακόμη και από ειδικούς , όπως ΤΟ Λατινο-Ιταλικό ετυμολογικό Λεξικό NOMEN Campanini – Carboni, ενδυναμώνουν το ενδιαφέρον της συγραφικής συμβολής του, με το ενδεχόμενο οποιασδήποτε δυσπυστίας και παντοίων επιφυλάξεων, αφού περίπου τα πάντα τείνουν να αναχθούν στην Ελληνική Γλώσσα»… όπως σημειώνει ο Αχιλλέας Γ. Λαζάρου, στον πρόλογο του βιβλίου.
Διαβάστε κάποια στοιχεία απο το βιβλίο απο ένα άρθρο του κ. Μιχάλη Πλίτση
Με ιδιαίτερη χαρά πληροφορηθήκαμε για την συλεκτική έκδοση τεσσάρων ψηφιακών δίσκων με παραδοσιακά τραγούδια απο τον Σύλλογο Μηλιωτών Ιωαννίνων «Οι Μέρανοι». Ένας από τους στόχους του προέδρου του συλλόγου, κου Μιχάλη Μαγειρία και του Δ.Σ, ήταν η καταγραφή των τραγουδιών του χωριού τους της Μηλιάς Μετσόβου, καταγραφή που έγινε για πρώτη φορά και ολοκληρώθηκε με τη δημιουργία 4 CD’s και πενήντα τραγουδιών.1.CD Νο1 Χορωδία Συλλόγου θέατρο Ε.Η.Μ Ιωαννίνων
2.CD No2 Κοινωνικά-σατιρικά τραγούδια
3.CD No3 Τραγούδια του γάμου
4.CD No4 Μηλιώτικος γάμος
και τα 4 CD’s διανεμήθηκαν δωρεάν μέσω της εφημερίδας Μηλιώτικα νέα ‘ΑΜΕΡΟΥ’ σε όλους τους Μηλιώτες στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό. Επίσης στάλθηκαν σε όλους τους συλλόγους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βάχων, σε Πανεπιστήμια, μουσικά τμήματα, βιβλιοθήκες και άλλους πολιτιστικούς φορείς. Για περισσότερες πληροφορίες:
Το περιοδικό "Σαμαρίνα" είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση μιας παρέας νέων ανθρώπων απο την όμορφη Σαμαρίνα που κυκλοφορεί τον τελευταίο χρόνο και είναι αφιερωμένη στον τόπο τους, την ιστορική μνήμη, τις παραδόσεις αλλά και τα συγχρονα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ώς κοινότητα. Πρόκειται για το πόνημα μιας ομάδας παιδιών που ως σκοπό έχουν την ενημέρωση μέσω του περιοδικού για θέματα που αφορούν την ιδιαίτερη πατρίδα τους αλλά και την διάσωση και διάδοση της παράδοσής μας καθώς φιλοξενεί άρθρα που αφορούν τον πολιτισμό των Βλάχων αλλά και την μέχρι τώρα προσφορά τους στην Ελληνική λαογραφία και τέχνη. Ειδήσεις, ήθη και έθιμα, ταξιδιωτικοί προορισμοί, συνεντεύξεις κ.α. είναι μερικά μόνο απο αυτά που μπορεί κανείς να διαβάσει στην πλούσια ύλη του περιοδικού.
Εμείς ευχόμαστε να συνεχίσουν με την ίδια δύναμη και αγάπη και μακάρι τέτοιες προσπάθειες να γίνουν παράδειγμα και κανόνας. Όσοι επιθυμούν να γίνουν συνδρομητές του περιοδικού μπορούν να επικοινωνήσουν στο τηλ. 24950-22570. paidiasamarina[at]yahoo.gr
Μία αξιόλογη και πρωτότυπη προσπάθεια για την διατήρηση της Βλάχικης Γλώσσας και της πολιτισμικής παράδοσης των βλαχοφώνων Ελλήνων των Μεγάλων Λιβαδίων Παϊκου, αποτελεί η έκδοση του βιβλίου «3 Παραμύθια …. Στην Ελληνοβλαχική γλώσσα» , που συνέγραψαν οι κυρίες Κούλα Λέντζιου- Τρίκου, Γιώτα Τρίκου και Ξένια Τρίκου.
Απο τον πρόλογο:
Τα παραμύθια αυτά αφιερώνονται στα μικρά και... μεγάλα παιδιά, που έτυχε να έχουν γονείς δίγλωσσους, ομιλητές της ελληνικής και της βλαχικής γλώσσας. Σ’ αυτά τα παιδιά, που έχουν πια ελάχιστα ακούσματα της βλαχικής, αλλά και σ' αυτά που, αν και τη γνωρίζουν, διαβλέπουν τον κίνδυνο της γλωσσικής φθοράς και του θανάτου της πατροπαράδοτης μας γλώσσας στα Μεγάλα Λιβάδια.
Η ανάγκη περίσωσης και αναβίωσης της γλωσσικής μας παράδοσης είναι προφανής. Πώς όμως; Τα παιδιά και οι νέοι έχουν πια άλλα ενδιαφέροντα και το περιβάλλον δεν ευνοεί, εφ' όσον οι Μεγαλολιβαδιώτες δεν ζούνε πια μαζί.
Τα παραμύθια αυτά είναι μια προσπάθειά μου να αφηγηθώ στη βλαχική γλώσσα γνωστά σε όλους μας παραμύθια, επιθυμώντας αυτά να αποτελέσουν στα χέρια των μεγάλων ένα εργαλείο προώθησης της γλώσσας μας και να δώσουν στους μικρότερους τη δυνατότητα να αποκτήσουν ακούσματα από τη γλώσσα των προγόνων τους. Μόνο κέρδος μπορεί να αποφέρει μία τέτοια προσπάθεια. Ασχέτως αν θα μάθουν να μιλούν ή όχι τη γλώσσα, ας συνηθίσουν τουλάχιστον να την ακούνε!
Εύχομαι αυτή μου η προσπάθεια να αποτελέσει απαρχή για τη διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και κίνητρο ίσως για τις επερχόμενες γενιές να ασχοληθούν και να μελετήσουν επιστημονικά τη βλαχική γλώσσα στα Μεγάλα Λιβάδια.
Η μεταφορά του προφορικού λόγου σε γραπτό δεν μπορεί να αποδώσει με πιστότητα τις φωνολογικές ιδιαιτερότητες της γλώσσας. Επικαλούμαι την επιείκεια των γλωσσολόγων και πιστεύω πως η ηχητική απόδοση στο CD. θα επανορθώσει τυχόν γραπτές ατέλειες.
Στο βιβλίο αυτό αποτυπώνονται τα κοινωνικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά των βλάχικων χωριών του Ασπροποτάμου όπως αυτά εξελίχθηκαν σε μια διαδρομή πέντε περίπου αιώνων (1455-2000). Το κέντρο αναφοράς σ' αυτή την ιστορική περιήγηση αποτελεί η Κρανιά η οποία διαχρονικά αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα βλαχοχώρια της περιοχής.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Γερμανική επιχείρηση "εκκαθάρισης" της Πίνδου από τα Γερμανικά στρατεύματα τον Οκτώβρη του 1943. Δημοσιεύεται μάλιστα για πρώτη φορά στα ιστορικά χρονικά της χώρας μας το πρωτότυπο επιτελικό σχέδιο του Γερμανικού στρατού με την κωδική ονομασία "Πάνθηρας".
"Το βιβλίο "Κρανιά Ασπροποτάμου, η Ιστορία, ο Τόπος, οι Άνθρωποι" καλύπτει με πληρότητα την πορεία μέσα στον χρόνο του ξακουστού ασπροποταμίτικου χωριού, έχοντας παράλληλες αναφορές και για τα άλλα βλαχοχώρια της Νότιας Πίνδου ζωντανεύοντας έτσι όλοκληρο τον κόσμο του Ασπροποτάμου. Το βιβλίο χωρίζεται σε τρείς θεματικές ενότητες.
Η πρώτη ενότητα, που είναι και η πιο εκτενής, καταγράφει την ιστορική διαδρομή του χωριού μέχρι τις ημέρες μας. Με παράθεση παρά πολλών ιστορικών στοιχείων, πληθώρας φωτογραφιών, πινάκων και χαρτών ο συγγραφέας καλύπτει όλο το φάσμα του βίου των πέντε αιώνων της Κρανιάς σε όλους τους τομείς:Δημιουργία του οικιστικού πηρήνα του χωριού, εξέλιξη του πληθυσμού,κοινωνικές ομάδες και θεσμοί, φορείς και διοίκηση του χωριού, επαγγέλματα, θρησκευτική ζωή και εκπαίδευση, ληστοκρατία, όπως και τις καταστροφές που υπέστη το χωριό σ' όλη την διάρκεια της ύπαρξης του.