Έκθεσις Μητροπολίτου Μογλενών

Ο μητροπολίτης Μογλενών (1904-1908) Ανθιμος Σαρρίδης (1870-1938)Ἔχω ὑπ' ὄψει σεπτὸν παριαρχικὸν γράμμα ὑπ' ἀριθμὸν 3374 καὶ ἡμερομηνίαν 14 Μαίου ἔ. ἔ., ὅπερ περιῆλθεν εἷς χείρας μου τὴν 30 τοῦ ἰδίου καὶ δι' οὗ ζητοῦνται καὶ παρ' ἐμοῦ πληροφορίαι περὶ τίνων ἐπεισοδείων διαλαμβανομένων ἐν τῷ ἐγκλείστως ἀποσταλέντι μοὶ ἐν ἀντιγράφῳ μεταφράσεως σημειώματι καὶ ἀναφερομένων πρὸς τίνας τῶν ἐν τῇ Νομαρχίᾳ Θεσσαλονίκης κατοικούντων βλαχοφώνων....
....'Ἐν τῇ Νομαρχίᾳ Θεσσαλονίκης, Παναγιώτατε, περὶ τῶν βλαχοφώνων κατοίκων τῆς ὁποίας πρόκειται ὁ λόγος, περιλαμβάνονται ἐν τῇ ταπεινῇ μου ἐπαρχία τὰ ἑξῆς 7 βλαχόφωνα χωρία Ὀσσάνη, Λειβάδεια, Λούμνιτσα, Πέρισλαβ, Λούγκουντσα, Κούπα καὶ Χούμα. Πάντων τῶν χωρίων τούτων ἀνεξαιρέτως οἱ κάτοικοι μέχρι λήγοντος τοῦ ἔτους 1898 ἐνέμενον στερρῶς εἷς τὸ πάτριον φρόνημα καὶ ἤσαν τέκνα γνήσια καὶ πιστὰ τῆς Μητρὸς ἠμῶν Ἐκκλησίας. Τὴν ἀλήθειαν ταύτην οὐδεὶς δύναται νὰ διαμφισβητήση. Τοῦ γεγονότος δὲ τούτου ὄντος ἀναμφισβητήτου, τίνος ἄρα γὲ τὴ διαταγὴ καὶ προστασία ἤρξαντο ἐπιτελούμεναι καὶ παρὰ τοὶς κατοίκοις τῶν χωρίων τούτων αἳ δολοφονίαι ἀπὸ τοῦ ρηθέντος ἔτους 1898 καὶ ἐξακολουθούσι δυστυχῶς διαπραττόμεναι εἰσέτι αἳ τὲ δολοφονίαι καὶ αἳ παντοῖαι ἄλλαι βιαιοπραγίαι; Οὕτως ἐν τοὶς ἄνωθι χωρίοις ἐφονεύθησαν κατὰ χρονολογικῆς σειρὰν οἱ ἑξῆς Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ κάτοικοι αὐτῶν.

 

 

1] 1898 Σεπτεμβρ. 10 εφονεύθη ο Δούτσιος Παπανῶρ έκ Περισλάβ πρόκριτος
2] » Οκτωβρίου 15 » Χρῆστος Στεφάνου » » »
3] 1899 Ιουλίου 22 » Ἴτσος Χρήστου » » άρχιερατικός επίτροπος 
4] » Οκτωβρίου 28 » Boῦλτσος Πέτρου » Κούπας πρόκριτος
5] 1902 Ιουλίου 27 » Ἰώβ Κεχαγιᾶς έξ Όσσάνης »
6] » »      » » Ἰωάννης Σόφτσης » » »
7] » »      » » Διονύσιος Δῖος' Αθανασίου » » »
8] » »      » » Πέτρος Στόϊκου » » »
9] 1903 Ιανουαρίου 31 εφονεύθη Πέτρος Στόϊκου έκ Χούμας ποιμήν
10] » »      » » Ὰθανάσιος Νόλιος  » » »
11] » »      » » Χρῆστος Σμίλκος » »

» 

12] » Ιουνίου 3 » Γεώργιος Βλάϊκος » Λουμπνίτσης πρόκριτος
13] » »      »  » Βασίλειος Βλάϊκος » » »
14] » Αυγούστου 10 » Νικόλαος Οἰκονόμου » Λειβαδείων

»

15] 1904 Φεβρουαρ. 3 » Παπᾶ Γεώργιος Τάντσης » Λουμπνίτσης ἱερεύς
16] » Μαρτίου 6  » Τάσος Μακρῆς » Όσσάνης ποιμήν
17] » »      » » Ζῶβος Ἀθανασίου έξ » »
18] » Απριλίου 5 » Δημήτριος Ρούντας » » πρόκριτος
19] » Μαΐου 5  » Στεφανος Πρώσου έκ Κούπας »
20] » Σεπτεμβρ. 28  » Σίμος Χρήστου έξ Όσσάνης »
21] » Νοεμβρίου 2  » Μαρία Παπᾶ Στογιάννου έκ Λουγκούτσης πρεσβυτέρα
22] » »       2 » Νικόλαος Ρογκότης » » πρόκριτος
23] » »       2 » Γεώργιος Ν. » » τετραετής παῖς
24] »   »      16  » Γκρόσες Γεωργίου έξ Όσσάνης πρόκριτος
25] » Δεκεμβρ. 14 » Γόσος Γεωργίου » » »
26] 1905 Ιουλίου 24 » Νικόλαος Μήτρου Μπέλας έκ Λειβαδείων ἀρχιποιμήν
27] » Αυγούστου 21 » Κώνστας Στεργ. Κολέρδας » » »
28] » »     21 » Νούσιος Μόνας » » ποιμήν
29] » »     26 » Στυλιανός Δ. Μπαρτζᾶς » » »
30] » »     26 » Κώνστας Δημ. Μπαρτζᾶς » » »
31] » Οκτωβρ. 3 » Φώτης Πασιώτας » » ἀρχιποιμήν
32] » »       3 » Τάσος Πάσικας έκ Λειβαδείων ποιμήν
33] » »       5 » Στέργιος Δ. Μπόρτζας » » ἀρχιποιμήν 
34] » »      10 » Γιαγκος Μπαρμπόσκας » » ποιμήν 
35] 1906 Μαρτίου 2 » Στέφανος Παπαστεφάνου » Λουμπνίτσης πρόκριτος
36] » »      10 » Χρῆστος Πέτρου  » Λουγκούτσης »
37] » Άπριλίου 22 » Ἰωάννης Κ. Σαραμαντᾶς » Λειβαδείων ποιμήν
38] » Μαΐου 8 » Γεώργιος Γεωρτζέκος » Λουμπνίτσης »
39] » Ίουνίου 15 » Γεώργιος Τέγου » Λειβαδείων »
40] » »      15 » Μιχαήλ Κωνσταντίνου » » »
41] » Αύγούστ. 20 » Γεώργιος Στεργίου » » »
42] » »      20 » Νικόλαος Κωνσταντίνου » » »
43] » »      27 » Μιχαήλ Τζιζάρης » » »
44] » Σεπτ. 13 εδηλητηριάσθη Παπᾶ Χρῆστος έξ Ήπείρου ἡγούμ. τῆς ἱερᾶς μονῆς
τοῦ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ
παρά την Όσσάνην
45] » Όκτωβρ. 31 εφονεύθη  Δημήτριος Γεωργίου  έξ Όσσάνης γεωργός

 

Ἐκτὸς δὲ τῶν φόνων τούτων καὶ ἑτέρων 20 καὶ πλέον λαβόντων χώραν τραυματισμῶν ἄλλων προσώπων, ἰαθέντων ἀκολούθως, οἱ κάτοικοι τῶν ρηθέντων χωρίων ἤρξαντο ὑφιστάμενοι ἀπὸ τοῦ ἔτους 1898 καὶ παντοίας ἄλλας κακώσεις, ληστεύσεις καὶ βιαιοπραγίας, ἂς συντομίας ἕνεκεν παραλείπω, ἀναφέρων μόνον διὰ τὸ μέγεθος τὴν πυρπόλησιν τῆς ἐν Λειβαδίοις οἰκίας μετὰ τῶν παραρτημάτων αὐτῆς, ἀξίας ὑπὲρ τᾶς 600 λίρας, τοῦ Μιχαὴλ Χατζηβρέτα ἐμπόρου αὐτόθεν, φιλογενεστάτου, ὅστις ἔκτοτε ἐκπατρισθεῖς διαμένει ἐν Γενιτσοίς, γενομένην τὴ 1 Μαΐου 1904, τὴν σφαγὴν 500 προβάτων μετὰ ἄλλων κλοπῶν τοῦ Νικολάου Μήτρου Μπέλλη ἐκ Λειβαδείων, ἀφωσιωμένου τέκνου τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, λαβοῦσαν χώραν τὴ 24 Ἰουλίου 1905, τὴν διαρπαγὴν 900 ὅλων προβάτων τοῦ πιστοτάτου εἷς τὰ πάτρια Γεωργίου Δ. Μπέλλη ἐκ Λειβαδίων ἐπισυμβάσαν τὴ 14 Ἰουνίου 1906 ὡς καὶ τὴν κατὰ τὸν λήξαντα μήνα (31 Μαΐου 1907) λαβοῦσαν χώραν ληστείαν καὶ παντελῆ ἐκγύμνωσιν 47 ὅλων πιστῶν τὴ Μητρὶ Ἐκκλησία οἰκογενειῶν ποιμένων τοῦ χωρίου ἐπίσης «Λειβάδεια» γενομένην καθ' ὁδὸν τῶν μὲν 40 μεταξὺ Γενιτσῶν καὶ Λειβαδείων τῶν δὲ 7 μεταξὺ Γουμέντσης καὶ Λειβαδείων. Ἀποτέλεσμα δὲ τῶν δολοφονιῶν καὶ τῶν παντοίων ἄλλων βιαιοπραγιῶν ἐπὶ τῶν κατοίκων τῶν χορίων τούτων ὑπῆρξεν ἡ ἀναγκαστικὴ μεταβολὴ τοῦ θρησκευτικοῦ καὶ ἐθνικοῦ φρονήματος αὐτῶν καὶ ἡ συκρότησις, συνεπῶς, καὶ ἐν αὐτοὶς τὸ μὲν ἐξαρχικῶν κοινοτήτων ὡς ἐν Ὀσσάνῃ καὶ Λουγκούτσι τὸ δὲ ρουμουνικῶν κοινοτήτων, οἶαι ἀπὸ τῆς ἐκδόσεως τοῦ γνωστοῦ αὐτοκρατορικοῦ ἰραδὲ ὑπάρχουσιν ἤδη ἐν ἄπασι τοὶς εἰρημένοις ἐν τῇ νομαρχίᾳ Θεσσαλονίκης βλαχοφώνοις χωρίοις τῆς ταπεινῆς μου ἐπαρχίας, τρανὸν καὶ ἀρίδηλον ἅμα τεκμήριον ἀποτελοῦσαι, τῆς ἀπὸ κοινοῦ συμπράξεως Ρουμουνικῆς προπαγάνδας καὶ βουλγαρικοῦ κομιτάτου, ὧν ἡ θερμὴ συνεργασία καὶ συμμαχία διὰ μηριοστὴν φορᾶν ἀπεδείχθη καὶ ἐκ τῆς ἀποφάσεως, ἢν τὸ ἐν Θεσσαλονίκῃ ἔκτακτον δικαστήριον ἐξέδωκε τὸν παρελθόντα μήνα (9 Μαΐου ἔ. ἔ.) δικάζον τὸν ἐξ Ὀσσάνης (ἐκ τῶν ἄνωθι εἰρημένων βλαχοφώνων χωρίων τῆς ἐπαρχίας μου) ρωμουνιζόντων συντρόφων αὐτοῦ κατηγορουμένων ὡς ὑποθαλπόντων βουλγαρικᾶς συμμορίας ἐν τῇ περιφερείᾳ τῶν καὶ ἐξ ὢν οἱ 4 ὀνόματι Ἀβραὰμ Ζέκου, Γόνος Σακίτου, Βίτη Στόγιου καὶ Μ. Πέτκου κατεδικάσθησαν εἷς 8 ἐτῶν δεσμά, ἄτε ἀποδειχθέντος ὅτι ὁ πρῶτος ἦτο ταμίας τοῦ κομιτάτου ἐν Ὀσσάνῃ, ὁ δεύτερος ὁδηγὸς τῶν συμμοριτῶν, ὁ τρίτος εἰσπράκτωρ καὶ ὁ τέταρτος λησταποδόχος.
Λαμβανομένων λοιπὸν ὑπὸ σπουδαίαν ὄψιν τῶν ἀνωτέρω, Παναγιώτατε, ὅτι τουτέστι, πάντες ἀνεξαιρέτως οἱ κάτοικοι τῶν εἰρημένων ἐν τῇ Νομαρχίᾳ Θεσσαλονίκης βλαχοφώνων χωρίων τῆς ταπεινῆς μου ἐπαρχίας ἤσαν τέως τέκνα γνήσια καὶ πιστὰ τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας καὶ ἐνέμενον ἀκραδάντως εἰς τὸ πάτριον φρόνημα καὶ ὅτι ἡ ὕπαρξις ἤδη ἐν ἄπασι τοὶς ρηθείσι βλαχοφώνοις χωρίοις ρωμουνιζόντων τυγχάνει ἀπόρροια καὶ ἀποτέλεσμα τῶν ἐν αὐτοὶς διαπραχθεισῶν δολοφονιῶν καὶ λοιπῶν βιαιοπραγιῶν, τίνος ἄρα γὲ τὴ διαταγὴ καὶ προστασία ἐξάγεται λογικῶς ὅτι ἐγένοντο καὶ ἐξακολουθούσιν, ὡς μὴ ὤφειλε, γινόμεναι αἳ δολοφονίαι καὶ λοιπαὶ βιαιοπραγίαι αὐταί; τὴ διαταγὴ ἄρα γὲ καὶ τὴ προστασία τῶν Ὀρθοδόξων Μητροπολιτῶν, ὡς ἀναφέρει τὸ σημείωμα, ἢ τὴ διαταγὴ καὶ προστασία τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας πειρωμένης παντοοιοτρόπως ὅπως τοὺς εἰς τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν πιστῶς ἀφοσιωμένους καὶ τὸ πατροπαράδοτον ἔχοντας φρόνημα βλαχοφώνους κατοίκους τῶν χωρίων τούτων ἐξαναγκάση εἷς τὴν κατάπνιξιν τοῦ ἐμφύτου καὶ ἀληθοῦς αὐτῶν ἐθνικοῦ καὶ θρησκευικοὺ φρονήματος καὶ διὰ τῆς βίας οὕτω ὑπαγάγη καὶ τάξη ὑπὸ τὴν ρωμουνικὴν σημαίαν;
Καὶ μήπως ἂν μὲ ἐλάμβανον χώραν ἐν τοὶς βλαχοφώνοις τούτοις χωρίοις οἱ φόνοι, οἱ ἐμπρησμοί, αἳ διαρπαγαί, αἳ δηώσεις καὶ παντοῖαι ἄλλαι βιαιοπραγίαι, θὰ ὑπῆρχον σήμερον ἐν αὐτοὶς ρωμουνίζοντες; Ὄχι παντελῶς Παναγιώτατε. Ἐὰν σήμερον ὑπάρχει ρωμουνισμὸς ἐν Καρατζόβᾳ ὀφείλεται οὗτος εἷς τους ἄνωθι μνημονευομένους 45 φόνους τῶν κυριοτέρων Ἑλλήνων, εἷς τᾶς ἐπιτελεσθείσας παντοίας καταπιέσεις καὶ κακουργίας τῶν ρωμουνοβουλγαρικῶν συμμοριῶν, αἴτινες, κατὰ τὰ πρῶτα ἴδια ἔτη τῆς εἷς τὸ τμῆμα τοῦτο ἐμφανίσεως αὐτῶν, ἀνενόχλητοι ὅλως ἐκακούργουν ἐν πάσῃ ἀνέσει καὶ ἀσφαλεία καὶ ἐν πλήρει, τὸ πλῆστον, ἡμέρα, θύουσαι καὶ ἀπολύουσαι πᾶν τὸ πρόστυχον, καὶ εἰς τὸν ἐξαναγκασμὸν πλήθους ἐκ τῶν κατοίκων τῶν χωρίων τούτων ὅπως ἐκπατρισθώσιν, ἴνα δυνηθώσι νὰ διατηρήσωσιν ἀκέραιον καὶ ἀλώβητον τὸ θρησκευτικὸν καὶ ἐθνικὸν αὐτῶν φρόνημα καὶ ζήσωσι ὡς Ἕλληνες χριστιανοί. Ἔναυλος εἰσέτι, Παναγιώτατε, ἠχεῖ εἷς τὰ ὦτα μου ἡ φωνὴ τῶν κατοίκων τῶν χωρίων τούτων, οἵτινες κατὰ τὴν παρ' αὐτοὶς περιοδείαν μου ἄλλοι μὲν κρυφὰ ἄλλοι δὲ γεγονυία τὴ φωνὴ μοὶ ἔλεγον «ἀπαλλάξατέ μας ἀπὸ τῶν σπαρακτικῶν ὀνύχων καὶ τῶν δολοφονικῶν καὶ κακούργων χειρῶν τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας καὶ τοῦ βουλγαρικοῦ Κομιτάτου καὶ εἴμεθα καὶ θὰ εἴμεθα γνήσιοι Ἕλληνες ὀρθόδοξοι χριστιανοί»• εἶναι δὲ αὐτὴ φωνὴ ἐκ τῶν μυχίων ἐξερχομένη πάντων τῶν κατοίκων τῶν χωρίων τούτων, ἑξαιρουμένων τῶν μισθίων καὶ ἀργυρωνήτων ὀργάνων τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας. Ἐὰν ὑπάρχη σήμερον Παναγιώτατε, ρωμουνισμὸς ἐν Καρατζόβᾳ, τὸ συγκρατοῦν τὸ ψευδὲς τοῦτο κατασκεύασμα εἶναι τὸ ἄφθονον χρυσίον τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας καὶ τὰ ποικίλα ἐκβιαστικὰ μέσα, ἄτινα τίθενται ἑκάστοτε εἰς ἐνέργειαν καὶ κατὰ τῶν ὑποταγμένων φόβω καὶ κατὰ τῶν πιστῶν εἰς τὰ πάτρια ἐμμενόντων Ἑλλήνων ὀρθοδόξων κατοίκων ὑπὸ τῶν διαφορῶν τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας πρακτόρων καὶ ἀργυρωνήτων ὀργάνων καὶ τῶν, ἐν συνεννοήσει καὶ συμπράξει μετ' αὐτῶν διατελουσῶν, ὡς μὴ ὠφειλεν, ὑφιστάμεναι εἰσέτι εἰς τὸ τμῆμα τῆς Καρατζόβας καὶ λυμαινόμεναι αὐτό.
Ἐκ τῶν ἀνωτέρω ἐξάγεται ἀριδήλως, Παναγιώτατε, ὅτι αἳ φωνασκίαι τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας, ὅτι δῆθεν πιέζονται καὶ ποικιλοτρόπως καταδιώκονται οἱ πελᾶται αὐτῆς, αὐτόχρημα τυγχάνουσι ψεῦδος καὶ συκοφαντία, μόνον ἐλατήριον καὶ σκοπὸν ἔχουσαι τὴν συγκάλυψιν τῶν ἰδῖων αὐτῆς ἀνοσιουργημάτων καὶ κακουργιῶν καὶ τὴν ἐξαπάτησιν συνεπῶ τοῦ δημοσίου• ἀλλ' ἐὰν οἱ περὶ τῆς καθ' ἠμᾶς χώρας ἐνδιαφερόμενοι καὶ εἴτε ἐν ἀγνοίᾳ καὶ ἁπλότητι διατελοῦντες, εἴτε ἐν ἐπιγνώσει καὶ ἀπὸ σκοποῦ ἀμβλυωποῦντες, πειθόμενοι ταὶς φωνασκίαις τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας, θελήσωσιν, ἀποβαλόντες τὸν πέπλον τῆς φενάκης καὶ ἀπάτης καὶ κατοχυροσάμεξοι τοὺς ὀφθαλμοὺς διὰ τοῦ φακοῦ τῆς ἀληθείας καὶ εἰλικρινείας, ἀμερολήπτως νὰ ἐξετάσωσι τὰ πράγματα, οὐδεμία ὑπάρχει ἀμφιβολία, ὅτι, ὡς περὶ τῶν βουλγαροφώνων χωρίων προκειμένου ἠναγκάσθησαν νὰ ὁμολογώσιν ὅτι οὐχὶ οἱ ὀρθόδοξοι Ἀρχιερεῖς εἰσὶν οἱ πιέζοντες τοὺς βουλγαροφώνους ἀλλὰ τὸ κακοῦργον βουλγαρικὸν Κομιτάτον, παρομοίως θέλουσιν ἐκ τῶν πραγμάτων πεισθῆ, ὅτι καὶ εἲν τοὶς βλαχοφώνοις χωρίοις οὐχὶ οἱ ὀρθόδοξοι ἀρχιερεῖς εἰσὶν οἱ πιέζοντες τοὺς κατοίκους αὐτῶν, ἀλλὰ τὰ μυσαρὰ καὶ κακούργα ὄργανα τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας ἐν συμπράξει μετὰ τοῦ βουλγαρικοῦ Κομιτάτου λαμβάνουσι χώραν ἐν τοὶς βλαχοφώνοις χωρίοις τὰ ποικίλα ἀνοσιουργήματα καὶ αἳ παντοειδεῖς καταδιώξεις καὶ βιαιοπραγίαι, αἴτινες καὶ μέχρι φόνου προβαίνουσιν ὅπως ὑπὸ τὸ κράτος τοῦ ἐξασκουμένου παντοιοτρόπως ἐπὶ τῶν βλαχοφώνων καὶ κατὰ τῶν ἀγαθῶν αὐτῶν τρόμου, ἐπιτεύχθη ἡ κατάπνιξις τοῦ ἀληθοῦς αὐτῶν ἑλληνικοῦ φρονήματος, ἡ διάρρηξις τῶν σχέσεων καὶ μονονουχὶ ἡ ἀποσκίρτησις ἀπὸ τὴν γαλουχησάσης αὐτοὺς Μητρὸς ἠμῶν Ἐκκλησίας, ἡ συνταύτισις τῶν σκέψεων, βλέψεων καὶ ἐπιθυμιῶν αὐτῶν μετὰ τῶν τῆς ρωμουνικῆς προπαγάνδας καὶ ἡ βία οὕτω ὑπαγωγὴ καὶ κατάταξις αὐτῶν ὑπὸ τὴν ρωμουνικὴν σημαίαν.
Αὐτὴ εἶναι Παναγιώτατε, ἡ γυμνὴ ἀλήθεια, πρὸς ἀπόδειξιν τῆς ὁποίας καὶ ἄλλα πολλὰ δύναται τὶς νὰ εἰπῆ ἀλλ' ἄλις νομίζω καὶ τούτων παντὶ εὖ φρονούντι καὶ ἀμερολήπτω κριτή.

Ἐπὶ τούτοις κτλ.

Ἐν Φλωρίνῃ 11 Ἰουνίου 1907

† ὁ Μογλενῶν ΑΝΘΙΜΟΣ

 

 

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ
ΕΤΟΣ ΚΖ'. ΑΡΙΘ. 26
ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 1907

 

Αναζήτηση