Ένα τραγούδι για τους Βλάχους του Αλμυρού

Κεφαλόβρυσο Γυναίκα υφαίνει στον αργαλειό, photo Margaret HasluckΜέχρι την δεκαετία του ΄50 οι γάμοι των Φρασσαριωτών Βλάχων γίνονταν σε πολύ στενό κύκλο, πάντα στα πλαίσια της φάρας-φυλής, και η νύφη έπρεπε να προέρχεται από συγκεκριμένους Βλάχικους – Φρασσαριώτικους οικισμούς. Ο Αλμυρός ήταν το μέρος που για πρώτη φορά έγινε γάμος ενός Βλάχου με μη Βλάχα νύφη, και το φαινόμενο αυτό μετά εξαπλώθηκε και σε άλλους Αρβανιτοβλάχικους οικισμούς. Το περιστατικό αυτό έγινε τραγούδι γιατί θεωρήθηκε ασύλληπτο και ανάρμοστο γεγονός για την εποχή εκείνη!! Και το τραγούδι εννοεί πως το δύστυχο πεπρωμένο του βλάχου είναι πως η νύφη πλέον θα τον φωνάζει «πατέρα», και όχι «τάτι» (πατέρα στα βλάχικα δηλαδή).


Βόι Ρμένι ντι αό, σ’ ντι ακό Εσείς Αρβαν/χοι από δω κι από κει
νού αβτζάτς τσι σ’ φιάτσι Αρμιρό; Δεν ακούσατε τι έγινε στον Αλμυρό;
Αρμιρό νού αβτζάτς τσι σ’ φιάτσι Στον Αλμυρό δεν ακούσατε τι έγινε;
κ’  Ρμένλιοι ασουσιέσκου Γκριάτσι. Οι Αρβαν/χοι αρραβωνιάζονται Γκραίκες.
Κιρού ρουμόνιου ντριάγκα Χάθηκε η Βλαχιά ολόκληρη
κ’ σ’ λουάτς βόι ούνα βιάστα γκριάκα; Και πήρατε μια νύφη Γκραίκα;;
Σ’ τίνι λάι Πλιάσα μαράτα Και συ μαύρη Πλιάσα (Κορυτσά) καημένη
Νου σ’ άφλα ούνα λάι φιάτα. Δεν βρήκες μία βρε κοπέλα.
Λέι Ντήμα σ’ τι κλίντι ντέρα Βρε Ντήμα να σου ¨κλειστεί η πόρτα¨
βιάστα βα σ’ τι γκριάσκα πατέρα. η νύφη θα σε φωνάζει πατέρα.
Νου λουάι ούνα ντι ισνάφι Δεν πήρες μία από το σινάφι
κ’ σ’ τι γκριάσκα βιάστα τάτι. να σε φωνάζει η νύφη τάτι (πατέρα).
Λέι Ντήμα κου κάπου μάρε Βρε Ντήμα με το μεγάλο κεφάλι
βιάστα νου βα σ’φάκα ταμπάρε. η νύφη δε θα κάνει κάπα.     

 

Σημ.1η. (Χρονικά το τραγούδι τοποθετείται την δεκαετία του 1920 ή 1930)
Σημ.2η. (Η έκφραση «σ’ τι κλίντι ντέρα» είναι παραδοσιακή βλάχικη και δεν μπορεί να αποδοθεί ακριβώς στα Ελληνικά. «Ντέρα» ήταν η πόρτα της βλάχικης καλύβας.
Σημ 3η. Το συγκεκριμένο τραγούδι μου το έκανε γνωστό ο καθηγητής Φυσ. Αγωγής και ερευνητής της Βλάχικης παράδοσης Σπ. Φορφόλιας από το Αργυροπούλι Τυρνάβου ο οποίος μου έδωσε γενικότερα πολύτιμη βοήθεια.

 

Δημήτρης Γ. Τσούτσας
"ΒΛΑΧΟΙ - Ιστορία - Πολιτισμός - Έθιμα - Προσωπικότητες"
Σύλλογος Βλάχων Επαρχίας Αλμυρού
Αλμυρός 2006

Αναζήτηση